Als inwoner van Vlaams-Brabant wens ik enkele streekproducten in de kijker te zetten. Bent u zelf producent en/of liefhebber van een streekproduct dat niet voorkomt in deze lijst, dan kan u mij uiteraard contacteren. Ik ontdek immers graag de goede dingen des leven.
Overijse – Hoeilaart – Huldenberg: de Belgische druif
Belgische tafeldruiven zijn de beste druiven ter wereld. Hun onvergelijkbare smaak en kwaliteit danken ze aan een arbeidsintensieve teelt in verwarmde serres. Dat maakt ze duur, maar in dat geval geldt ‘duurkoop betere koop’. Belgische tafeldruiven zijn als pralines, luxefruit waar je mondjesmaat van geniet. Het absolute topjaar van de druiventeelt was 1961, toen in de ‘glazen dorpen’ Hoeilaart en Overijse 4.400 telers actief waren. Elk van deze dorpen had zijn eigen wijncoöatie die de druivenoverschotten verwerkte tot wijn en schuimwijn. De hoge stookkosten, de import van buitenlandse tafeldruiven en de stijgende personeelskosten deden de coöaties sluiten en decimeerden het aantal serres. Nu zijn er nog ongeveer 220 telers actief die jaarlijks zowat 760 ton tafeldruiven telen. Belgische tafeldruiven worden milieuvriendelijk gekweekt. Het zachte, natuurlijke dons op de druiven bewijst dat ze maagdelijk onaangeroerd zijn.
Lubbeek: Lindener wijnen en eau de vie
Sedert 1972 zijn vader en zoon Fol met wijn bezig. Hier mag men reeds spreken van een traditie. Sinds 1992 wordt de wijn gecommercialiseerd en siert hij de kaart van verschillende sterrenrestaurants en andere, onder de naam DOMEIN TEMPELBERG – LINDENER. In 1999 werd wijn en bezinksel van de gistingen van de verschillende druivensoorten samengevoegd en gedistilleerd door de firma Smeets in Hasselt. Daarna volgde een eiklagering van meer dan drie jaar. In januari 2003 werd ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van de wijngaard de eau de vie op fles getrokken. Officieel is het een ‘wijn-eau de vie de vin’. Hij heeft 40% alcohol, is goud-geel gekleurd door de eiklagering en heeft een fijn aroma en zachte smaak. Gebotteld in een sierlijke fles is het eveneens een prachtig geschenk.
Domein Tempelberg . Lindener, Houwaartstraat, 98 Lubbeek Tel: 016/62 02 30
Groepsbezoeken zijn mogelijk tijdens de maanden mei tot september op afspraak. E-mail [email protected], http://www.lindener.be
Gooik: de jongste geuzesteker
Net 30 is hij en daarmee de jongste geuzesteker van het land. Met tomeloos enthousiasme zet Karel Godeau de traditie voort. Hij koopt lambiekbieren van brouwerijen De Drie Fonteinen, Lindemans, Boon en Girardin, laat ze rijpen in 100 jaar oude eiken vaten en bottelt ze als lambiek of mengt ze tot geuze die hergist op de fles. Ook zijn fris-zure, bijzonder fruitige kriekbier smaakt hemels.
Brouwerij De Cam, Dorpsstraat 67a, Gooik, 0476-81.68.06. Open elke zondag van 15 tot 17 uur.
Sint-Pieters-Leeuw: hettekèès
Kaasmakerij Vandergucht is de enige die nog Brusselse kaas volgens de aloude principes maakt. De kaaswrongel wordt geperst en met zout gemengd. De kazen worden gedroogd tot ze hard zijn. Dat geeft ze hun bijnaam: hettekèès (harde kaas). Tijdens de rijping worden ze regelmatig met water gewassen. Het rijpen geeft ze een penetrante geur (vandaar stinkkèès of rotkèè ) en een scherpe, sterke smaak. Brusselse kaas kreeg onlangs een Vlaams label als streekproduct. Lekker met donker brood en stroop.
Kaasmakerij Vandergucht, Galgstraat 38, Sint-Pieters-Leeuw, 02-378.26.90. http://www.kvz.be . Geen verkoop ter plaatse.
Halle: mandjeskaas
Voor de Tweede Wereldoorlog waren er meer dan 140 makers van mandjeskaas in Beersel, nu zijn de Walschot s de laatste der mohikanen. Frieda Walschots schept nog elke dag laagjes verse kaas in rieten mandjes, die ze rustig laat uitlekken. Door de druk van de opeenvolgende laagjes kaas in de mandjes gaat een deel van de melkwei zachtjes weglopen. Na drie tot vier uur is de kaas droog genoeg om in boterpapier verpakt te worden. Mandjeskaas is lichtjes zuur, met een laag vetgehalte en rijk aan eiwitten. Heerlijk op een snede boerenbrood met radijsjes en bosuitjes.
Walschot, Steenweg op Ukkel 161, Beersel, 02-331.03.51. Van maandag tot vrijdag van 11 tot 17 uur.
Overijse:schuimwijn
Met de serredruiven van zijn broer Flup en andere telers uit Hoeilaart en Overijse maakt Pips Luppens schuimwijn, sinds kort erkend als Vlaams streekproduct. Pips perst de druiven en verwerkt ze tot een verrassende schuimwijn. Die geurt naar frisgroene appel en verse gist met in de mond een milde fruitstructuur met voldoende zuurheid en een redelijk lange afdronk.
Sonien, Brusselsesteenweg 538, Overijse. 02-657.33.20, http://www.sonien.be . Elke dag open van 8 tot 12 uur en van 13 tot 18 uur. Zondag en feestdagen gesloten.
Huldenberg: tafeldruiven
Wie zegt dat er geen toekomst zit in de teelt van serredruiven, moet eens met Hans Meyhi praten. Met zijn 30 jaar is hij de jongste druiventeler. Hij nam het bedrijf van zijn grootvader over en restaureerde de vervallen serres. Van half augustus tot half november zijn bij hem vers geknipte trossen Royal, Leopold III, Muscat en Baidor te koop. Van de kleinere trossen wordt er op het einde van het druivenseizoen druivenconfituur gemaakt. In een van de serres verkoopt hij streekproducten. Sinds augustus is er ook een fruit-en groentenwinkel met verse producten (ook van eigen teelt) en een streekproductenhoekje van de Groene Gordel. U kan er ook mooie geschenkmanden laten maken met al dat lekkers in.
Hans Meyhi, Leon Kriegelstraat 37, Huldenberg, 016-47.21.95. Openingsuren: Van augustus tot november: Dinsdag tot Zondag van 9u tot 19u ; Van november tot augustus: Woe-Do-Vr van 9u tot 18u30, Zat van 9u tot 16u en Zon van 9u tot 13u.
Wespelaar: witloofconfituur
Met haar ambachtelijke confituren, fruitbeleg en konfijten charmeert Nicole Michiels de meest kritische proevers. Ze kookt de vruchten per 3 kg in koperen keteltjes en voegt er enkel suiker en pectine aan toe. Haar man zaliger, een witloofteler, ontwikkelde haar bijzonderste product: een witloofconfituur. Hiervoor wordt uitsluitend Brabantse grondwitloof gebruikt, omdat die steviger en smaakvoller is dan het witloof dat op hydrocultuur is gekweekt. Witloofconfituur smaakt lekker bij wild en ganzenlever.
Confituur Wildiers, Donkstraat 63, Wespelaar, 016-60.64.74. Verkoop na afspraak.
Brabants grondwitloof
In het midden van de negentiende eeuw ontwikkelde hovenier Fransiscus Breziers, in de kelders van de Brusselse kruidtuin een nieuwe groente: witloof. Hij ontdekte dat de scheuten van sommige cichoreiwortels in plaats van losse bladeren een krop gingen vormen. Dat was vooral het geval voor de kroppen die half of helemaal onder de aarde zaten. Dat grondwitloof wordt nu nog altijd op dezelfde manier gekweekt. Het heeft een typische zacht bittere en pittige smaak. Door de trage groei ontwikkelen zich stevige kroppen die ook na het koken vast blijven. Te koop van oktober tot april. Op de verpakking te herkennen aan de tekening van een witloofstronkje met de vermelding ‘Brussels grondwitloof-traditionele teelt’.
Oud-Heverlee: Chardonnay Meerdael
Chardonnay Meerdael is een statig wijndomein dat je ergens in de Nieuwe Wereld zou situeren. Rond de nieuwbouwherenwoning met stallingen en wijnkelders werden 60.000 stokken chardonnay aangeplant, de lievelingsdruif van de eigenaars. Ze maken er een mousserende blanc de blanc volgens de technieken die ze in de champagnestreek hebben geleerd. De wijn geurt naar lentebloesem en rijp fruit, heeft een charmerende smaak met een accent van rijp fruit, een elegante zuurtoon en een aangename afdronk.
Chardonnay Meerdael, Monaerkenweg 50, Oud-Heverlee, 016-47.10.22. Verkoop ter plaatse vanaf 6 flessen, enkel na afspraak.
Boutersem: Vertrijkse salade
Herman Vangramberen koppelt vakmanschap aan traditie. In zijn slagerij worden alle charcuterie en vleesproducten op ambachtelijke wijze verwerkt, op basis van recepten die vroeger bij de thuisslacht werden gehanteerd. Zijn Vertrijkse salade en zwarte pens hebben een officië streekerkenning. De Vertrijkse sla wordt gemaakt van de ‘snijlingen’ van rundvlees, gekookt en gemengd met een dressing van ui, tomaat, peterselie, peper en zout. In de zwarte worst wordt geen ui verwerkt, wel varkensvlees en wat varkensbloed.
Beenhouwerij Vangramberen, Stationsstraat 47, Boutersem, 016-73.52.22. Zondag en maandag gesloten.
Hoegaarden: tattepoem en patakon
Bakker Benny Swinnen houdt streekgebak levend. Uit zijn oven komt onder meer patakonkoek , een kruising tussen speculoos en Dinantse koek met de afbeelding van Jezus op een ezel. Ook populair is tattepoem , een verbastering van tarte aux pommes . Het wordt gemaakt van deegrestjes die worden samengevoegd, uitgerold en gevuld met appelmoes. Zijn speculoos is extra donker door toevoeging van gebrande mout.
Bakkerij Swinnen, Arthur Putzeysstraat 5, Hoegaarden, 016-76.71.77. Woensdag gesloten.
Tielt-Winge: natuurbrood
Met geselecteerd graan, gemalen in de eigen maalderij, bakt natuurbakkerij Rubbens 34 verschillende soorten ‘natuurbrood’, waaronder het Hagelandse streekbrood. Het deeg ervan rijpt traag en heeft een vaste kruim. Als streekgebak maken ze onder meer dunne Tieltse koek met appeltjes, rozijnen, frangipane en amandelschilfers, zacht Tielts appelgebak met frangipane en stukjes appel.
Natuurbakkerij Rubbens, Rillaarseweg 28, Tielt-Winge, 016-64.07.95. Woensdag gesloten.
Meensel-Kiesegem: sterk fruit
Fruitteler Mario Vanhellemont zocht een manier om zijn appelen en peren een meerwaarde te geven. In samenwerking met de Limburgse distilleerderij Leukenheide ontwikkelde hij Jonagoldjenever en Jonagoldlikeur. De eerste is 38% sterk, de tweede 19%. Hij deed het over met een jenever en likeur van Durondeauperen. De nieuwste aanwinst is een perenadvocaat verfijnd met een distillaat van peren.
Mario Vanhellemont. Heibosstraat 17a, Meensel-Kiezegem, 016-63.32.35. Verkoop ter plaatse. Bedrijfsbezoeken na afspraak.
Rillaar: wijnkasteel
Wilfried Van Noorteghem nam zijn intrek in het kasteel De Haksberg in Tielt-Winge en kocht onlangs het kasteel van de Hagelandse wijnpionier Daems in Rillaar, bekend van de Hagelander. Haksberg wordt binnenkort het epicentrum van zijn wijnbedrijf. Op het domein plantte hij vier jaar geleden een mix van druivenstokken aan. Daar heeft hij ook een tavernerestaurant waar je de wijnen kunt proeven. De combinatie van merlot en dornfelder is alvast veelbelovend: opstuivend rijp fruit, vooral kers en framboos, zacht en rond in de mond met wat kers in de halflange afdronk.
Wijnkasteel De Haksberg, Kasteelweg 2, Rillaar (Tielt-Winge), 016-63.30.20. Juli en augustus elke dag open, daarna maandag gesloten.
Scherpenheuvel: noppen en pepernoten
Rond de basiliek van Scherpenheuvel zijn nog maar twee bakkers die de taaie noppen en pepernoten ambachtelijk bakken. De familie Lemmens is een van de twee en doet het ondertussen al zestig jaar. Over de samenstelling laten ze het achterste van hun tong niet zien. Er zit alleszins bloem, zelfrijzend bakmeel, basterdsuiker, honing en zout in. En anijs als het om pepernoten gaat.
Bakkerij In De Bel, Valleistraat 3, Scherpenheuvel, 013-77.20.23. Dinsdag en zondagmiddag na 13 uur gesloten.