De Kamer is herleid tot een stemmachine

Volgens oudgediende Eric Van Rompuy (CD&V) wordt het parlement genegeerd en misprezen door de regering. Mist de Kamer slagkracht?
Bron: De Standaard
‘Het maatschappelijk debat wordt elders gevoerd. Als het in het parlement komt, is het al uitgemolken’, zo klonk de cri du coeur van CD&V-Kamerlid Eric Van Rompuy dinsdagavond in De Afspraak. Het is niet voor het eerst dat de slagkracht van de Kamer van Volksvertegenwoordigers in vraag wordt gesteld. Toch draagt de huidige politieke situatie er wel degelijk toe bij dat de macht van de parlementair verder afkalft. Wat vinden ze daar zelf van in de Kamer?

‘Het parlement wordt monddood gemaakt’

De belangrijkste taak van het parlement is uiteraard de regering controleren. Maar toen de vennootschapsbelasting hervormd werd, drong de regering erop aan om het wetsvoorstel op een drafje goed te keuren, zonder grondig debat. En dat gebeurt niet voor eerst, zegt Open VLD-Kamerlid Luk Van Biesen. ‘Het parlement wordt monddood gemaakt en herleid tot een stemmachine. Dat levert slechte wetgeving op. Je zal het zien, in de lente beginnen we waarschijnlijk al aan de reparatie van de wet’, zegt Van Biesen.

Toch pruttelen de parlements­leden uit de meerderheid amper tegen. Een gevolg van de strakke partijdiscipline, mede afgedwongen door hun toekomstige plaats op de kieslijsten waar de partij over beslist. ‘De meerderheid aanvaardt dat ze zichzelf buitenspel zet. Dan maak je jezelf overbodig’, zegt ex-N-VA-fractieleider Hendrik Vuye, nu lid van de fractie Vuye&Wouters.

‘Elk wetsvoorstel met finan­ciële impact wordt afgeketst’

Behalve controleren kan een parlementslid ook zelf initiatieven nemen. ‘Maar elk wetsvoorstel met ­financiële impact wordt afgeketst’, zegt N-VA-Kamerlid Peter Dedecker. ‘Niet onlogisch,’ vindt hij zelf, ‘want dat bedrag kan stevig oplopen.’ In vergelijking met de vorige legislaturen halen daardoor veel minder wetsvoorstellen de eindmeet. ‘De ruimte is nu inderdaad redelijk beperkt’, zegt N-VA-fractieleider Peter De Roover. ‘Er zijn wetsvoorstellen waar eensgezindheid over is, maar die in de wachtkamer moeten blijven. Daar ontstaat snel frustratie over.’

‘Er is geen debat tussen de leiders in het parlement’

Het echte debat werd de voorbije dagen in de media gevoerd door de partijvoorzitters. ‘In tegenstelling tot in Nederland mijden de echte politieke leiders, zoals de partijvoorzitters Bart De Wever en Wouter Beke, het rechtstreekse debat in het parlement’, zegt Vuye. Onvermijdelijk holt de Kamer zo altijd achter de feiten aan.

‘Assertieve parlements­leden kunnen via kabinetten hun steentje bijdragen’

De particratie maakt dat de parlementsleden wel impact kunnen hebben, maar dan wel zelden vóór de schermen. ‘Er is vaak samenspel tussen het kabinet en het parlement. Assertieve parlementsleden kunnen op die manier hun steentje bijdragen’, zegt CD&V-fractieleider Servais ­Verherstraeten.

Choose your battles, geldt ook voor het parlement. Open VLD-fractieleider Patrick Dewael benadrukt dat het halfrond wél op zijn strepen stond om langer te kunnen debatteren over het onbelast bijverdienen en de effectentaks.

‘Ik zie het helemaal niet zo sober in. Vroeger waren er ook al klachten over particratie en druk van de partijvoorzitters. Ik stel vast dat onder meer de hervorming van het erfrecht tot stand is gebracht in nauw overleg met het parlement.’

Simon Andries ■