‘Huiszoekingen’ fiscus aan banden gelegd

Open VLD en CD&V willen de macht van de fiscus om binnen te vallen bij bedrijven inperken. ‘We moeten grenzen stellen’, zegt Roel Deseyn (CD&V). ‘Het was nooit de bedoeling om de belastinginspecteurs een ‘actief zoekrecht’ te geven.’

Bron: De Tijd

Met een wetsvoorstel van Kamerleden Carina Van Cauter en Luk Van Biesen laten de Vlaamse liberalen zien dat het hen menens is om het ‘fiscaal visitatierecht’ van de fiscus aan te pakken. Tal van bedrijven en zaakvoerders ondervonden de voorbije jaren hoe ver die ‘invallen’ van de belastinginspecteurs kunnen gaan. Ze mogen zowel karrenvrachten gegevens kopiëren in de bedrijfslokalen als de huizen van zaakvoerders doorzoeken. Dat laatste mag alleen overdag (tussen 5 uur ’s morgens en 21 uur ’s avonds) en na toestemming van een politierechter.

Er zijn steeds meer vonnissen en arresten die de ruime bevoegdheden van de fiscus voor die ‘pseudohuiszoekingen’ bevestigen. Zo was er vorig jaar nog heibel nadat de Antwerpse rechtbank had besloten dat de fiscus alle laden en kasten mag doorzoeken en mag meenemen wat hij wil. Het was zelfs niet nodig om bij het doorzoeken van het huis van een zaakvoerder de toestemming te vragen aan de inwoners. En onlangs, op 13 januari, heeft het Gentse hof van beroep weer twee gunstige uitspraken gedaan voor de fiscus.

Open VLD -Kamerleden Van Cauter en VanBiesen spreken in hun wetsvoorstel over een verdeelde rechtspraak. Ze hekelen dat de huidige wettekst onduidelijk is. En ze vinden dat in dat geval de interpretatie van de draagwijdte van het visitatierecht in het voordeel van de belastingplichtige moet worden beslecht.

CD&V-Kamerlid Roel Deseyn steunt het initiatief van de liberalen. ‘Ik heb wel bedenkingen om dat te doen via een wetsvoorstel in plaats van eenwetsontwerp van de regering. Maar we moeten de kwestie inderdaad uitklaren’, stelt Deseyn. ‘Hetwas nooit de bedoeling de fiscus zo’n ‘actiefzoekrecht’ te geven. We moeten grenzen stellen, want de fiscus gaat soms veel te ver. Het’doorwoelen’ van huizen kan echt niet de bedoeling zijn. Er is nood aan krijtlijnen. Meer rechtszekerheid is ook in het belang van de fiscus, die dan minder betwistingen over zulke visitaties zal meemaken.’
Fiscaal advocaat Victor Dauginet is ook een voorstander van strenge regels. Maar het wetsvoorstel van Open VLD is volgens hem een slag in het water, wat de ruime interpretatie van de wet door de fiscus nog versterkt. Hij doet voorstellen. ‘De fiscus moet tegenover de politierechter elke keer duidelijk motiveren waarom hij voor zo’n extreme visitatie kiest en niet voor de gewone onderzoeksmethoden, en waarom de feiten zo’n ingreep rechtvaardigen. De belastingplichtige moet ook opnieuw een centrale rol krijgen, om zo’n visitatie bijvoorbeeld snel via kort geding te kunnen aanvechten. De fiscus moet de gegevens ook beter kunnen beveiligen in zijn computers. En als de fiscus aanwijzingen van fraude heeft, zou hij beter meteen een onderzoeksrechter inschakelen.’Karel Anthonissen, directeur bij de Bijzondere Belastinginspectie (BBI), is niet te spreken over het wetsvoorstel. ‘Men wil het woord ‘vrije toegang’ vervangen door ’toegang’. Al 15 jaar gaat de discussie over dat spanningsveld tussen de fiscus die informatie ‘mag’ zoeken en de belastingplichtige die informatie ‘moet’ geven. Maar al sinds Didier Reynders minister van Financiën werd in 1999 probeert men de visie door te drukken dat de belastingcontroleur niets mag doen tegen de wil van de gecontroleerde.’

Victor Dauginet ■