Laatste uur lijkt geslagen voor aasgierfondsen

De commissie Financiën stemt vandaag in de Kamer over het wetsvoorstel dat aasgierfondsen aan banden moet leggen. In een advies aan minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) plaatst de Nationale Bank heel wat vraagtekens bij het voorstel.

Winstmarges die variëren van 300 tot 3.000 procent. Aasgierfondsen maken winst op een manier die tot de verbeelding spreekt. Hoe ze dat doen? Door de schulden van landen die in zware moeilijkheden verkeren voor een prikje over te kopen van schuldeisers. Die strijken liefst een deel van de terugbetaling meteen op, in plaats van het risico te lopen met lege handen achter te blijven. De aasgierfondsen stappen vervolgens naar de rechtbank om de volledige terugbetaling van de schulden te eisen eens de landen meer financiële ademruimte hebben. Vaak met de achterstallige rente erbovenop.

Bron: De Morgen

Zo kochten Amerikaanse aasgierfondsen meer dan tien jaar geleden voor 832 miljoen dollar (zo’n 741 miljoen euro) aan Argentijnse schulden over voor een prijs van 49 miljoen dollar (zo’n 43,6 miljoen euro). Vandaag eisen ze het volledige bedrag terug, plus 600 miljoen (534 miljoen euro) rente. In totaal geeft dat 1,4 miljard dollar (1,24 miljard euro), ofwel 29 keer de aankoopprijs die ze betaalden.

Immoreel, vinden de meeste politieke partijen in ons land. Vorige maand dienden ze een wetsvoorstel in om aasgierfondsen aan banden te leggen. Alleen Vlaams Belang deed niet mee. De nieuwe wet moet beletten dat aasgierfondsen via Belgische rechtbanken landen dwingen tot het betalen van hun schulden. Mooi, die politieke eensgezindheid, zegt de Nationale Bank nu, maar met dit initiatief dreigt ons land zich in de eigen voet te schieten.

In een advies aan minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) wijst de Nationale Bank erop dat een Belgische wet juridische onzekerheid kan creëren voor Belgische financiële instellingen. Die zouden kunnen te maken krijgen met beslissingen van Belgische rechters die indruisen tegen uitspraken van internationale rechtbanken. “De Nationale Bank stelt voor om in het wetsvoorstel beter rekening te houden met de internationale en Europese eisen”, zo luidt het.

Luc Van Biesen (Open Vld), een van de initiatiefnemers van de wet, is niet onder de indruk van die argumenten. “We gaan door met ons voorstel, dat vandaag voorgelegd wordt in de commissie Financiën in de Kamer. Het is vreemd dat we voor een wet toestemming vragen aan de Nationale Bank. We hebben het wetsvoorstel op poten gezet in samenwerking met zeven universitaire instellingen in ons land. Juridisch is er dus goed over nagedacht. Dat er juridische onzekerheid zou ontstaan, is ook goed bekeken. We denken niet dat er onzekerheid zal zijn.

“Waarin de Nationale Bank wel gelijk heeft, zijn de aanvullende criteria die in het voorstel vermeld stonden. Bedoeling is dat het de rechters zijn die moeten beslissen of ze te maken hebben met een aasgierfonds. Door die criteria zo eng te bepalen, doen we dat een beetje teniet. Misschien moeten we daar soepeler zijn en meerdere criteria opgeven.”

Bezorgdheid

Sinds het wetsvoorstel werd ingediend, bestoken vertegenwoordigers en lobbyisten van de financiële wereld sommige Belgische parlementsleden. Onder meer Febelfin had informele contacten met verschillende politieke fracties, vertelt topman Michel Vanmarcke. “Dat ging vooral over de bezorgdheid dat het wetsvoorstel, en de manier waarop het wordt verwoord, de belangen van de Belgische staat en van financiële instellingen zou kunnen schaden. We willen vermijden dat er ongewenste gevolgen komen. Voor ons zou het beter zijn dat er eerder

een beoordeling komt van de impact van de wet, zoals dat op Europees niveau gebeurt.”

Internationaal kwamen er zowel enthousiaste steunbetuigingen als felle kritiek op de Belgische plannen. Zo noemde gewezen Europees commissaris Frits Bolkestein de wet een vrijgeleide om corrupte lokale elites, die hun landen met schulden opzadelen, te steunen. Vandaag stemt de commissie Financiën van de Kamer over het wetsvoorstel.

DOMINIQUE SOENENS ■