Opstandige aandeelhouders Nationale Bank halen slag thuis

De Nationale Bank moet vanaf 2019 geen 24,4 miljoen euro per jaar meer betalen aan de staat als compensatie voor de conversie van een oude schuld. Dat is een overwinning voor activist Erik Geenen.

Bron: De Tijd 

De betaling van 24,4 miljoen is een erfenis van de Tweede Wereldoorlog. Een oude schuld van 34 miljard frank (843 miljoen euro) van de Belgische staat aan de Nationale Bank is in 1991 omgezet in verhandelbare obligaties. Die omzetting verhoogde de rentelasten van de staat en daarom betaalt de Nationale Bank sindsdien een compensatie van 24,4 miljoen per jaar.

Geenen eiste de jongste jaren op de algemene vergadering steevast de stopzetting van die betaling. Hij merkte op dat de betaling is achterhaald door de verandering van de winstverdeling in 2009 en dat het regeerakkoord in de afschaffing voorziet. De Nationale Bank gaf Geenen gelijk en zei dat ze de zaak had aangekaart bij minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA). Maar de bank beklemtoonde dat ze de betaling niet kan stopzetten zolang de wet niet is veranderd.

Die wetswijziging is nu op komst, antwoordt Van Overtveldt op een vraag van Kamerlid Luk Van Biesen (Open VLD). ‘De werkzaamheden worden heel binnenkort opgestart, zodat ze snel kunnen worden gefinaliseerd.’ Omdat de betaling voor 2018 al is gebeurd, heeft de geplande wetswijziging pas vanaf 2019 een positief effect op de winst.

De stopzetting van de betaling heeft geen directe positieve gevolgen voor de private aandeelhouders van de Nationale Bank. Het dividend is niet gebaseerd op de winst maar op de opbrengst van de zogenaamde statutaire portefeuille. Dat is een beleggingsportefeuille van zowat 6 miljard euro die vooral obligaties omvat.

Indirect zal de wetswijziging wel een beperkt positief effect hebben voor de private aandeelhouders. De Nationale Bank zal dankzij de stopzetting van de betaling meer winst boeken en meer reserves aanleggen. Het gevolg is dat de statutaire portefeuille sneller zal groeien en dat heeft een positieve impact op het dividend.

De verliezer van het verhaal is de staat. De negatieve impact voor de begroting is wel kleiner dan 24,4 miljoen. De Nationale Bank zal meer vennootschapsbelasting betalen. Voorts stijgt het saldo van de winst dat naar de staat vloeit.

Het initiatief van Van Overtveldt is een opsteker voor Geenen en zijn aanhangers. Aandeelhouders hebben sinds 2002 verscheidene rechtszaken gelanceerd tegen de Nationale Bank. Ze eisten onder meer een deel van de meerwaarde op goud. Maar de aandeelhouders verloren alle rechtszaken. Het hof van beroep van Brussel moet wel nog een zaak van Jaak Van Der Gucht, een andere activist, behandelen.

WOUTER VERVENNE ■