Nieuwe taks met bijna nul effect?

Met de dag groeien de twijfels over de opbrengst van de nieuwe effectentaks. De regering belooft een vangst van 254 miljoen euro, maar volgens experts wordt het maar een vijfde daarvan.

Bron: De Morgen

Het zou niet de eerste keer zijn dat centrumrechts zich te snel rijk rekent. Denk maar aan de speculatietaks. Die belasting kwam er twee jaar geleden op aandringen van CD&V, de partij die ook toen al meer fiscale rechtvaardigheid eiste. Aandelen die snel werden verhandeld, werden extra belast. Maar het gevolg was dat de beurshandel in het algemeen vertraagde, waardoor de opbrengsten tegenvielen. Zowel van de nieuwe speculatietaks als van de bestaande beurstaks. Kort samengevat: de taks kostte veel meer dan hij opbracht. Of nog korter: de speculatietaks was een totale ramp en werd snel weer afgevoerd.De vrees bestaat dat de nieuwe taks op effectenrekeningen een ‘speculatietaks bis’ wordt. Wie een effectenrekening heeft – een rekening waarmee beleggers hun aandelen en obligaties beheren – met een waarde van meer dan 500.000 euro betaalt daar binnenkort een jaarlijkse taks van 0,15 procent op. De regering belooft dat de taks zo 254 miljoen euro zal opbrengen. Maar specialisten betwijfelen dat.

Alleen dommeriken

Fiscalist Michel Maus zegt dat alleen de “armen onder de rijken, of de dommeriken” de taks zullen betalen. De rest zal kunnen ontsnappen langs allerhande vluchtroutes, voorspelt hij. Zo worden vennootschappen en holdings wellicht niet geraakt door de nieuwe belasting. Dat terwijl de superrijken à la Marc Coucke of de familie De Spoelberch hun vermogen daarin hebben ondergebracht.

Volgens Maus zal de taks ook niet gelden voor de niet-beursgenoteerde aandelen. Wie veel aandelen bezit van privébedrijven, ontspringt dus de dans. “Net zoals wie zijn centen verdeelt, met zijn partner of erfgenamen. De deur staat wijdopen.”

Ook Sarah Kuypers en Ive Marx, twee onderzoekers van de UAntwerpen, vrezen dat de regering lang niet genoeg rekening houdt met het ontwijkingsgedrag van de rijken. Zeker van de superrijken. Die zullen via ingewikkelde, buitenlandse constructies ontsnappen aan de effectentaks. Marx noemt dat op Twitter “incompetent naïef” van de coalitie.

“We zullen zien of de nieuwe taks 254 miljoen euro zal opbrengen en een langer leven dan de speculatietaks zal zijn beschoren.” Hij denkt dat de effectentaks maar 48 miljoen euro per jaar zal opleveren.

Minister van Financiën Johan van Overtveldt (N-VA) houdt voorlopig de boot af. “De wetteksten zijn nog in opmaak”, reageert zijn woordvoerder Ferry Comhair. “Het is een beetje vreemd dat er experten zijn die nu al weten hoe de effectentaks zal werken en welke problemen er zullen zijn. Wij zullen alle vragen beantwoorden zodra de wetteksten er zijn.”

Van Overtveldt moet die teksten eind oktober neerleggen in het parlement. Maus geeft toe dat hij zich op dit moment nog baseert op “geruchten uit regeringskringen”, maar hij verwacht naar eigen zeggen niet dat het mechanisme achter de taks de komende weken plots weer wordt omgegooid.

Volste vertrouwen

Vooral voor CD&V is het belangrijk dat de taks op de effectenrekening opbrengt wat werd beloofd. Sinds de start van de centrumrechtse coalitie aast de partij op een vermogenstaks om zijn linkse achterban te paaien. Als de effectentaks straks een habbekrats oplevert, is dat een afgang. “Ik ga ervan uit dat alle bezorgdheid over de opbrengst zal verdwijnen als de nieuwe taks in wetteksten wordt gegoten”, zei minister Kris Peeters (CD&V) dit weekend in Het Laatste Nieuws. “Ik heb het volste vertrouwen in Van Overtveldt.”

Binnen CD&V klinkt het dat ook privé-aandelen zullen worden belast. En dat de inkomsten van de effectentaks moeten dienen voor de verruimde fiscale vrijstelling voor aandelenbezit, een heel belangrijke maatregel voor coalitiepartners N-VA en Open Vld. “Iedereen is er dus bij gebaat dat de effectentaks rendeert.”

De liberalen, de grootste tegenstanders van de taks, lijken niet echt wakker te liggen van de discussie. Hun begrotingsexpert Luk Van Biesenzegt: “Het komt wel goed. Desnoods met een paar technische aanpassingen.”